Sezaryen ile doğum yapmış olan bir annenin sonraki bebeğini normal yoldan doğurmasına sezaryen sonrası vajinal doğum, ya da kısaca SSVD denir. Sezaryen sonrası vajinal doğum (SSVD), yani normal doğum önceleri hep öcü gibi gösterilmiş, bunu dile getirmeye bile fırsat verilmeden hemen reddedilmiştir, ve hatta hala bazı doktorlar tarafından aynı şekilde karşılanmaktadır ancak SSVD mümkündür ve başarı şansı oldukça yüksektir.

Kadın doğum ve perinatoloji derneklerinin işbirliği ile hazırladığı ve Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanmış olan Doğum Eylemi Rehberi SSVD’yi desteklemektedir. Bu rehbere göre aşağıdaki koşulların sağlanması durumunda SSVD denenmelidir ya da denenebilir.

• Sezaryenin karın alt bölgesinde ve enine kesi ile yani (alt segment transvers insizyonla) yapılmış olması,

• Rahim duvarında sezaryen dışında başka bir ameliyat ya da anormallik olmaması,

• Pelvik çatı darlığı olmaması,

• Bebeğin 4 kilodan daha az doğacak olması,

• Doğumun gerçekleşeceği sağlık kuruluşunda gerektiğinde acil sezaryen yapılabilme koşullarının bulunması ve annenin tüm doğum eylemi süresince bir doktor tarafından izlenebilmesi.

• 24 saat fetal izlemenin gerçekleşeceği koşulların sağlanması,

• Önceki gebeliğinin üzerinden 24 ila 36 ay arasında zaman geçmiş olması

• Doğumun yapılacağı sağlık kuruluşunda acil bir durum için gereken anestezi ekibi ve ameliyathane koşullarının bulunması,

• Acil bir durum halinde kan nakline olanak sağlayan koşulların bulunması.

Yukarda sayılan koşullar oluştuğunda hastanın %70-75 olasılıkla problemsiz bir şekilde normal doğum yapma şansı vardır. Birçok hastane ve doktor SSVD’yi güvensiz olduğundan değil, komplikasyon durumunda oluşabilecek hukuki durumlarla uğraşmamak için desteklememektedirler.

Sağlık Bakanlığı’nın Doğum Eylemi Yönetim Rehberi’nin sezaryen olasılığının düşürülmesiyle ilgili önerileri arasında SSVD ile ilgili şöyle bir madde bulunmaktadır:

“Uygun olan vakalarda sezaryen sonrası vajinal doğum önerilebilir. Uygulama öncesi girişimin riskleri anne adayına aydınlatılmış hasta onam formu ile açıklanmalıdır.”

Yani mutlaka konu ile ilgili anne adayı ve eşi bilgilendirilmeli ve onayları alınmalıdır. Ayrıca hastanın da doktoruna güven vermesi gereklidir.

Ülkemizdeki sezaryenlerin neredeyse tümünde alt transvers kesi yapıldığı için birçok sezaryen olmuş anne adayı SSVD için gerekli koşulları sağlar. Burada en önemli konu annenin “bilinçli talebi”dir. Bu bilinçli talep oluşmadığı sürece size SSVD önerisi zaten gelmeyecektir.

SSVD isteyen annelerin konu ile ilgili hazırlıklar yapması gereklidir. Öncelikle beslenmesine ve bedensel hazırlığına dikkat etmeli, gerekli zihinsel ve nefes çalışmalarını yapmalıdır. Hamilelerde gebeliğin sonuna doğru gerginlik ve korku başlar. Bir yandan geçmiş doğumlarından kalan korkular yeniden canlanırken, toplum tarafından yapılan baskı sonucunda bunlara yeni korkular eklenir. Bu tür hamilelerde SSVD başarısızlıkla sonuçlanır.

Oysa yapabilecekleri hazırlıklarla SSVD şanslarını arttırmalarının kendi ellerinde olduğunu anlayabilirler. Öncelikle doğumu öğrenmeleri gerekiyor. Çünkü SSVD sırasında en çok güvenilmesi gereken kişi hamilenin kendisidir.

Onların yaşadıkları ve hissettikleri, doktorların doğum sırasında alacakları kararlara yön verir. Gevşemeyi ve nefesi öğrenmeleri, bunu doğumda çok iyi kullanmaları gerekir. Doğuma gergin ve korkan bir zihinle değil, güvenen ve doğumun her türlü şekline hazır bir zihinle girmeleri gerekir. Tüm bunları yapabilmeleri için bir doğuma hazırlık eğitiminden geçmeleri şiddetle tavsiye edilir.